Kompleks objekata i površina Vojne bolnice danas predstavlja jasno izdvojenu prostranu kompleksnu urbanističku i arhitektonsku celinu Suburbiuma, koja zauzima značajan deo severozapadnog dela površine Podgrađa Petrovaradinske tvrđave. Nalazi se unutar severozapadnog bastionog fronta Suburbiuma, oivičen je Bastionom Sv. Jozefa prema Dunavu i prema delu Vaserštata, kao i Bastionom Sv. Terezije orijentisanom prema ostatku fortifikacijskog sistema Donjeg grada Petrovaradinske tvrđave, odnosno prema Vaserštatu (tzv. Vodenom gradu) sa kojim je povezan preko Ispadajuće kapije. Uz bedeme, pruža se sve do Crkve Sv. apostola Pavla, tj. do Nove (Donje) kapije, dok je u okviru unutrašnjosti od ostatka Suburbiuma, oivičen ulicama Vladimira Nazora i Prote Mihaldžića, kao i Trgom vladike Nikolaja.
Sastoji se od većeg broja međusobno povezanih i izdvojenih objekata građenih u različitim vremenskim periodima od kraja XVIII do sredine dvadesetih godina XX veka. Arhitektonsku srž kompleksa čini nekoliko međusobno povezanih objekata različite namene, koji su tokom vremena često redefinisani i prekomponovani poput nekadašnjeg objekta Franjevačkog samostana kojem je kasnije pripojena Crkva Sv. Franje a zatim i Zgrada komandanta tvrđave (Generalat). Kao izolovani objekti unutar kompleksa Vojne bolnice se takođe nalaze: Objekat Velike kasarne, Barutana Terezija (Barutni magazin BIII), Izolovani Paviljon (današnja zgrada Uprave Vojnomedicinskog centra), čitav niz adaptiranih prostorija kazamata između Nove (Donje) i Ispadajuće kapije, objekat „berbernice“, pravoslavna crkva Sv. apostola Pavla sa dve kapele, Ispadajuća kapija, bočne prostorije Nove (Donje) kapije, nekoliko arhitektonskih struktura (bunari, spomenici), kao i sporednih malih objekata novijeg datuma. Izvan same celine kompleksa a u sastavu današnje Vojne bolnice, na Trgu Vladike Nikolaja (br. 4), nalazi se jednospratna zgrada Stare ratne komande.
PRIREDIO: Kristijan Obšust
Datum publikovanja: 29.12.2023.